Dla przeciętnego Polaka energooszczędne oświetlenie jest najczęściej kosztowną nowinką techniczną. Wokół innowacyjnych źródeł światła narosło również wiele mitów, mamy w związku z nim wiele pytań i obaw. Niepotrzebnie.
Żarówka mimo wszystko
Jest mało wydajna. Jest bardzo zawodna i szybko się psuje. Nie jest energooszczędna. Mimo wszystko większość z nas, przeciętnych zjadaczy chleba stawia na żarówkę w jej tradycyjnym wydaniu. Dlaczego się tak dzieje? Najczęściej dlatego, że jesteśmy do nich po prostu przywiązani, hołdujemy stereotypom lub po prostu brak nam wiedzy, by dostrzec zalety świetlówek kompaktowych oraz oświetlenia LED. Często również wydaje się nam, że ekologiczne źródła światła są bardzo drogie i dostępne wyłącznie dla osób zamożnych, lub chroniących matkę-Ziemię za wszelką cenę, nawet kosztem dużego debetu na koncie.
Zwolennicy tradycyjnej żarówki wysuwają najczęściej jeden argument przemawiający za wyborem tego źródła oświetlenia: „bo żarówka jest tania”. Fakt, żarówka jest tańsza w momencie zakupu, jednak ci, którzy zdecydowali się na świetlówki kompaktowe lub LED’y wiedzą dobrze, iż ten zakup szybko się zwraca. Tradycyjna żarówka bowiem jest bardzo droga w użytkowaniu. Nie dosyć, że używając jej zapłacimy znacznie więcej za prąd, to jeszcze przeciętna żarówka działa średnio około 1000 godzin. Dla porównania świetlówki kompaktowe średnio 10 000 godzi a LED’y średnio 30-50 tys. godzin.
Komisja Europejska obliczyła, że gdyby zmodernizować źródła światła w całej Unii, pozwoliłoby to na zaoszczędzenie 40 TWh, czyli tyle, ile łącznie zużywa rocznie cała Rumunia. Pozwoliłoby to na zaoszczędzenie również na emisji dwutlenku węgla do atmosfery.
Rodzaje oświetlenia energooszczędnego
Mamy do wyboru różnorodne typy źródeł światła alternatywnego dla tradycyjnej żarówki, które zastępują ją z powodzeniem i większą oszczędnością. Najbardziej popularne to świetlówki kompaktowe i lampy LED.
Świetlówki kompaktowe z trzonkiem E27 i E14
Świetlówki kompaktowe to lampy fluorescencyjne wyposażone w elektroniczne układy stabilizacyjno-zapłonowe, o kształcie zapewniającym małe wymiary. Lampy te mogą zastąpić tradycyjne żarówki w typowych oprawach oświetleniowych. Poniżej prezentujemy kilka przykładów takich świetlówek.
Swietlówka Signe Brilum
Jak widzimy na zdjęciach, świetlówki mają tradycyjne gwinty, które umożliwiają ich zamocowanie w typowych żyrandolach, nawet takich, które odziedziczyliśmy w spadku po babci. Jeżeli klosze naszych opraw oświetleniowych nie są głębokie, decydując się na świetlówkę kompaktową nie musimy obawiać się, że będzie nam wystawać z oprawy połowa naszego źródła światła. Niektóre ze świetlówek mają długość całkowitą nie przekraczającą 8 cm.
W porównaniu z tradycyjnymi żarówkami, świetlówki kompaktowe zużywają pięciokrotnie mniej energii elektrycznej czynnej, a ich trwałość sięga nawet 8-12 lat. Wybierając świetlówki, możemy decydować się na różnego rodzaju barwy świecenia, w tym także takie, które są zbliżone do tradycyjnej żarówki. Świetlówki pozwalają na ograniczenie zużycia energii i kosztów nawet o 80%.
Świetlówki kompaktowe GU10
Świetlówki kompaktowe GU-10F lub świetlówki SPIRO o trzonku GU10 są nowoczesnymi zamiennikami dla żarówek halogenowych. Są one przystosowane do zasilania prądem o napięciu 230V. Można je stosować w takich samych oprawach jak tradycyjne halogeny.
Świetlówka kompaktowa GU-10F 7W
Źródła światła LED
Są to w tej chwili najbardziej nowoczesne źródła światła, oparte na technologii diod LED, czyli półprzewodników emitujących światło. Cechuje je wysoka trwałość, kilkadziesiąt razy przewyższająca tradycyjne rozwiązania. LED’y nie nagrzewają się, nie emitują promieniowania UV. Do niedawna LED’y były stosowane wyłącznie do oświetlenia dekoracyjnego, jednak wraz z rozwojem technologii, nowa generacja rozwiązań wykorzystujących te źródła światła pozwala na zastosowanie ich do oświetlenia ogólnego i miejscowego w domach oraz biurach. Jak widzimy na zdjęciach poniżej żarówki LED mogą mieć również „tradycyjne” gwinty, pasujące do konwencjonalnych opraw oświetleniowych.
Ważne informacje, które znajdziemy na opakowaniu oświetlenia energooszczędnego
Większość istotnych informacji o żarówce jest umieszczona na opakowaniu. Są one przedstawione przy pomocy różnego rodzaju tabel i grafik. Dobrze jest wiedzieć, jak są oznaczone najbardziej istotne dla nas parametry.
Kilka stereotypów na temat nowoczesnych źródeł światła
- 1. Świetlówki dają światło gorszej jakości niż żarówki - fałsz
Nowoczesne świetlówki mają parametry porównywalne lub podobne do tradycyjnych żarówek. Dotyczy to głównie takich parametrów jak:
- strumień świetlny (podawany w lumenach), który mówi o ilości światła emitowanego ze źródła światła.
- współczynnik oddawania barw (CRI) ,który określa stopień, w jakim kolory odwzorowane są w swojej naturalnej postaci, czyli tak, jakby na oświetlany przedmiot padało światło słoneczne. Im CRI jest bliższy 100, tym emitowane światło jest bardziej zbliżone do słonecznego.
- 2. Świetlówki dają efekt migotania światła, groźny np. dla chorych na epilepsję- fałsz
Współczesne świetlówki kompaktowe wyposażone są w układy elektroniczne, które zapewniają stabilną pracę przez cały okres eksploatacji. Działają na wysokiej częstotliwości 30 000- 50 000 Hz, nie wywołując efektu stroboskopowego.
- 3. Świetlówki zakłócają pracę sprzętu RTV - fałsz
Nowoczesne świetlówki muszą spełniać normy i specyfikacje, eliminujące zakłócenia pracy innych układów elektrycznych. Tylko świetlówki najniższej jakości bądź starszej generacji mogły wywoływać zakłócenia w pracy sprzętu Hi-Fi.
- 4. Świetlówki zużywają więcej energii zaraz po włączeniu- fałsz
Nowoczesne świetlówki nie potrzebują więcej energii na początku działania.